Yerli katma değer üretiminde lider 100 marka belli oldu

Beykoz Üniversitesi’nin akademik desteğiyle Türkiye İtibar Akademisi (TİA), bağımsız denetimden geçen kurumların ürettiği yerli katma değeri ölçümledi. TİA, Borsa İstanbul’da (BİST) işlem gören şirketlerin yayınladığı faaliyet raporları, Kamuoyu Aydınlatma Platformu’nun (KAP), Türk Patent Kurumu’nun, Türkiye İhracatçılar Meclisi’nin (TİM), Türkiye İstatik Kurumu’nun (TÜİK) ve TC. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın yayınladığı veriler derlenerek gerçekleştirilen Katma Değer Endeksi (KENDEKS) Araştırması’nın sonuçları yayınlandı.

KENDEKS’te 590 şirket sahip oldukları ve 2021 yılında gerçekleştirdikleri patent, marka ve endüstriyel tasarım başvuruları ile 2021’e ilişkin ilan ettikleri ihracat ve dönemsel kâr verileri baz alınarak fikri mülkiyetlerinin finansal sonuçlarına olan etkisi değerlendirildi. Buna göre şirketler, “imalat” ve “hizmet” başlıkları altında iki farklı kategoride derecelendirildiler.

KENDEKS hakkında bilgi veren İtibar Akademisi Başkanı Ertan Acar, yerli katma değer üretimi ve katma değerin artışında önemli rol oynayan teknolojik gelişime değinerek “Ülke ekonomisinin gelişiminde ihracat rakamları büyük öneme sahip ama asıl önemli olan yerli katma değeri yüksek ürünleri ihraç etmek. Bu noktada da ülkemizde sanayinin teknolojiye dayalı, nitelikli ve katma değer yaratan bir üretim yapısına kavuşması öncelikli olarak atılması gereken adımdır. Yaratılan brüt katma değerin içinde yüksek teknoloji yoğunluklu sanayilerin payı çok düşük. Bu noktada  İtibar Akademisi olarak Beykoz Üniversitesi’nin akademik desteğiyle, ülkemizde faaliyet gösteren ve Borsa İstanbul’da işlem gören markaların ürettikleri fikri mülkiyet verileri ile dönem karı ve ihracat verilerini ele alarak en çok katma değer üreten markaları listelerken Ar-Ge ve Tasarım merkezleri bilgilerine de yer verdik” dedi.

KENDEKS ilk 100’de bu yıl sıralamalar değişti

BİST’te işlem gören 590 firmanın mercek altına alındığı KENDEKS 2021 yılı verilerini değerlendiren Acar, “2020 ile 2021 yıllarını karşılaştırdığımızda genel sıralamada ilk 100 marka arasında büyük değişimler olduğunu söyleyebiliriz. 2020 sıralamasında bankacılık ve telekomünikasyon  markaları öne çıkarken 2021 yılında beyaz eşya, demir-çelik ve enerji sektörlerini üst sıralarda görmekteyiz. Aynı şekilde imalat ve hizmet kategorileri özelinde de ilk 30’u oluşturan listelerin yarısının farklı olduğunu söyleyebiliriz. Tüm bu gelişmeler doğrultusunda ise markaların Türkiye ekonomisine katkı sağlamak için her yıl daha çok çalıştığı ve daha fazla katkı sağladığı sonucunu çıkartabiliriz” diyerek araştırma sonuçları hakkında bilgi verdi.

Ekonomik büyüme katma değer ile sağlanır

Ertan Acar, “Katma değer hammadde ile nihai ürün farkıdır. Üreticinin alıp işlediği hammadde ile son ürün satış farkına katma değer denmekte. Ekonomik büyüme ise katma değer ile sağlanmakta. 2021 yılı İSO 500 listesinde ilk 100’de yer alan markaların yaklaşık 131 milyar 720 milyon TL brüt katma değer yarattığını görmekteyiz. KENDEKS 2021 ile İSO 500 2021 listelerini karşılaştırdığımızda toplam 65 markanın her iki araştırmada da yer aldığını söyleyebiliriz.  Her iki araştırmanın ilk 100 verilerinde ise  22 markanın en çok katma değer üretenler arasında yer aldığını ekleyebiliriz. Yani Türkiye’nin en büyük sanayi kuruluşları arasında yer alanlar ve borsada işlem gören tüm markalar Katma Değer Endeksi’nde de kendilerine yer edinerek ülke ekonomisine sağladığı katkıyı tescilleyebilirler” diye konuştu.

KENDEKS ilk 100 ile “KENDEKS Hizmet” ve “KENDEKS İmalat” kategorilerinde ilk 30’da yer alan markalar TİA’nın www.itibarakademisi.com web adresi üzerinden ilan edildi.

 

KENDEKS (Katma Değer Endeksi) Nedir?

Borsaya kote şirketlerde 2021 yılı verileri dikkate alınarak patent, marka, endüstriyel tasarım, ihracat ve dönemsel kâr başlıkları altında beş farklı değişkene göre KENDEKS hesaplamaları yapıldı. Bunu yaparken şirketlerin yayınladığı faaliyet raporları, KAP ve Türk Patent Kurumu’nun yayınladığı veriler derlendi, İtibar Akademisi Akademik Kurulu tarafından iş kollarına göre şirketlerin ‘Hizmet’ ve ‘İmalat’ sektörlerinde faaliyet gösteriyor olmaları da dikkate alınarak belirlenen farklı puan ağırlıklarıyla KENDEKS puanları oluşturuldu.

KENDEKS genelinde  alfabetik  sıralamayla ilk 100 marka

Adel Kalemcilik Ticaret Ve Sanayi A.Ş., AG Anadolu Grubu Holding A.Ş., Agesa Hayat Ve Emeklilik A.Ş., Akbank T.A.Ş., Akfen Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş., Aksa Akrilik Kimya Sanayii A.Ş., Aksa Enerji Üretim A.Ş., Aktif Yatırım Bankası A.Ş., Alarko Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş., Alarko Holding A.Ş., Anadolu Anonim Türk Sigorta Şirketi, Anadolu Efes Biracılık Ve Malt Sanayii A.Ş., Anadolu Isuzu Otomotiv Sanayi Ve Ticaret A.Ş., Arçelik A.Ş., Arzum Elektrikli Ev Aletleri Sanayi Ve Ticaret A.Ş., Aselsan Elektronik Sanayi Ve Ticaret A.Ş.,Aygaz A.Ş., Bera Holding A.Ş., Bim Birleşik Mağazalar A.Ş.,Brisa Brıdgestone Sabancı Lastik Sanayi Ve Ticaret A.Ş., Çalık Denim Tekstil Sanayi Ve Ticaret A.Ş., Çalık Enerji Sanayi Ve Ticaret A.Ş.,Çimbeton Hazırbeton Ve Prefabrik Yapı Elemanları Sanayi Ve Ticaret A.Ş., Çimsa Çimento Sanayi Ve Ticaret A.Ş., Denizbank A.Ş., Detay Gıda Sanayi Ve Ticaret A.Ş. , Deva Holding A.Ş., Doğan Şirketler Grubu Holding A.Ş., Doğanlar Mobilya Grubu İmalat Sanayi Ve Ticaret A.Ş., Doğuş Otomotiv Servis Ve Ticaret A.Ş., Ege Profil Ticaret Ve Sanayi A.Ş., Eis Eczacıbaşı İlaç Sınai Ve Finansal Yatırımlar Sanayi Ve Ticaret A.Ş., Elite Naturel Organik Gıda Sanayi Ve Ticaret A.Ş., Emlak Konut Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş., Enerjisa Enerji A.Ş., Enka İnşaat Ve Sanayi A.Ş., Ereğli Demir Ve Çelik Fabrikaları T.A.Ş., Ford Otomotiv Sanayi A.Ş., Gen İlaç Ve Sağlık Ürünleri Sanayi Ve Ticaret A.Ş. , Gözde Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklığı A.Ş., Hacı Ömer Sabancı Holding A.Ş., Hektaş Ticaret T.A.Ş., ING Bank A.Ş., Işık Plastik Sanayi Ve Dış Ticaret Pazarlama A.Ş., İmaş Makina Sanayi A.Ş., İskenderun Demir Ve Çelik A.Ş., İş Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş., İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş., Kardemir Karabük Demir Çelik Sanayi Ve Ticaret A.Ş., Karel Elektronik Sanayi Ve Ticaret A.Ş., Karsan Otomotiv Sanayii Ve Ticaret A.Ş., Kervan Gıda Sanayi Ve Ticaret A.Ş., Klimasan Klima Sanayi Ve Ticaret A.Ş., Koç Holding A.Ş., Kontrolmatik Teknoloji Enerji Ve Mühendislik A.Ş., Korteks Mensucat Sanayi Ve Ticaret A.Ş., Koza Anadolu Metal Madencilik İşletmeleri A.Ş., Kütahya Porselen Sanayi A.Ş., Margün Enerji Üretim Sanayi Ve Ticaret A.Ş., Mavi Giyim Sanayi Ve Ticaret A.Ş., Menderes Tekstil Sanayi Ve Ticaret A.Ş., Migros Ticaret A.Ş., Netaş Telekomünikasyon A.Ş., Nurol Holding A.Ş., Nurol İnşaat Ve Ticaret A.Ş., Opet Petrolcülük A.Ş., Otokar Otomotiv Ve Savunma Sanayi A.Ş., Otokoç Otomotiv Ticaret Ve Sanayi A.Ş., Oyak Çimento Fabrikaları A.Ş., Özak Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş., Pegasus Hava Taşımacılığı A.Ş., Petkim Petrokimya Holding A.Ş., Pınar Entegre Et Ve Un Sanayii A.Ş., Polisan Holding A.Ş., QNB Finansbank A.Ş., Reysaş Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş., Sarten Ambalaj Sanayi Ve Ticaret A.Ş., Sasa Polyester Sanayi A.Ş., Sinpaş Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş., Sun Tekstil Sanayi Ve Ticaret A.Ş., Şekerbank T.A.Ş., Tat Gıda Sanayi A.Ş., Tofaş Türk Otomobil Fabrikası A.Ş., Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş., Tüpraş-Türkiye Petrol Rafinerileri A.Ş., Türk Ekonomi Bankası A.Ş., Türk Telekomünikasyon A.Ş., Türk Traktör Ve Ziraat Makineleri A.Ş., Türkiye Garanti Bankası A.Ş., Türkiye Halk Bankası A.Ş., Türkiye İhracat Kredi Bankası A.Ş., Türkiye İş Bankası A.Ş., Türkiye Sigorta A.Ş., Türkiye Şişe Ve Cam Fabrikaları A.Ş., Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O., Vestel Beyaz Eşya Sanayi Ve Ticaret A.Ş., Vestel Elektronik Sanayi Ve Ticaret A.Ş., Yapı Ve Kredi Bankası A.Ş., Yayla Agro Gıda Sanayi Ve Ticaret A.Ş., Ziraat Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş.

Alfabetik sıralamayla KENDEKS 2021 İmalat Sektörü ilk 50 marka

Adel Kalemcilik Ticaret Ve Sanayi A.Ş., Akın Tekstil A.Ş., Aksa Akrilik Kimya Sanayii A.Ş., Anadolu Efes Biracılık Ve Malt Sanayii A.Ş., Anadolu Isuzu Otomotiv Sanayi Ve Ticaret A.Ş., Arçelik A.Ş., Aygaz A.Ş., İmaş Makina Sanayi A.Ş., Banvit Bandırma Vitaminli Yem Sanayii A.Ş., Brisa Brıdgestone Sabancı Lastik Sanayi Ve Ticaret A.Ş.,Çelik Halat Ve Tel Sanayii A.Ş., Çemaş Döküm Sanayi A.Ş., Çimbeton Hazırbeton Ve Prefabrik Yapı Elemanları Sanayi Ve Ticaret A.Ş.,Çimsa Çimento Sanayi Ve Ticaret A.Ş., Deva Holding A.Ş., Doğanlar Mobilya Grubu İmalat Sanayi Ve Ticaret A.Ş., Ege Profil Ticaret Ve Sanayi A.Ş., Elite Naturel Organik Gıda Sanayi Ve Ticaret A.Ş., Ereğli Demir Ve Çelik Fabrikaları T.A.Ş., Europap Tezol Kağıt Sanayi Ve Ticaret A.Ş., Ford Otomotiv Sanayi A.Ş., Gübre Fabrikaları T.A.Ş., Hektaş Ticaret T.A.Ş., Işık Plastik Sanayi Ve Dış Ticaret Pazarlama A.Ş., İskenderun Demir Ve Çelik A.Ş., Kardemir Karabük Demir Çelik Sanayi Ve Ticaret A.Ş., Karsan Otomotiv Sanayii Ve Ticaret A.Ş., Kent Gıda Maddeleri Sanayii Ve Ticaret A.Ş., Kervan Gıda Sanayi Ve Ticaret A.Ş., Klimasan Klima Sanayi Ve Ticaret A.Ş., Konya Kağıt Sanayi Ve Ticaret A.Ş.Kordsa Teknik Tekstil A.Ş., Kütahya Porselen Sanayi A.Ş., Menderes Tekstil Sanayi Ve Ticaret A.Ş., Otokar Otomotiv Ve Savunma Sanayi A.Ş., Oyak Çimento Fabrikaları A.Ş., Petkim Petrokimya Holding A.Ş., Pınar Entegre Et Ve Un Sanayii A.Ş., Qua Granıte Hayal Yapı Ve Ürünleri Sanayi Ticaret A.Ş., Royal Halı İplik Tekstil Mobilya Sanayi Ve Ticaret A.Ş., Sarkuysan Elektrolitik Bakır Sanayi Ve Ticaret A.Ş., Sasa Polyester Sanayi A.Ş., Sun Tekstil Sanayi Ve Ticaret A.Ş., Tat Gıda Sanayi A.Ş., Tofaş Türk Otomobil Fabrikası A.Ş., Tüpraş-Türkiye Petrol Rafinerileri A.Ş., Türk Traktör Ve Ziraat Makineleri A.Ş., Vestel Beyaz Eşya Sanayi Ve Ticaret A.Ş., Vestel Elektronik Sanayi Ve Ticaret A.Ş., Yayla Agro Gıda Sanayi Ve Ticaret A.Ş.,

Alfabetik sıralamayla KENDEKS 2021 Hizmet Sektörü ilk 50 marka

AG Anadolu Grubu Holding A.Ş., Agesa Hayat Ve Emeklilik A.Ş., Akbank T.A.Ş., Akfen Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş., Aksa Enerji Üretim A.Ş., Aktif Yatırım Bankası A.Ş., Anadolu Anonim Türk Sigorta Şirketi, Arzum Elektrikli Ev Aletleri Sanayi Ve Ticaret A.Ş., Aselsan Elektronik Sanayi Ve Ticaret A.Ş., Bim Birleşik Mağazalar A.Ş., Çalık Denim Tekstil Sanayi Ve Ticaret A.Ş., Çalık Enerji Sanayi Ve Ticaret A.Ş., Denizbank A.Ş., Detay Gıda Sanayi Ve Ticaret A.Ş. , Doğan Şirketler Grubu Holding A.Ş., Doğuş Otomotiv Servis Ve Ticaret A.Ş., Enerjisa Enerji A.Ş., Enka İnşaat Ve Sanayi A.Ş., Gözde Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklığı A.Ş., Hacı Ömer Sabancı Holding A.Ş., ING Bank A.Ş., Karel Elektronik Sanayi Ve Ticaret A.Ş., Koç Holding A.Ş., Kontrolmatik Teknoloji Enerji Ve Mühendislik A.Ş., Korteks Mensucat Sanayi Ve Ticaret A.Ş., Koza Anadolu Metal Madencilik İşletmeleri A.Ş., Mavi Giyim Sanayi Ve Ticaret A.Ş., Migros Ticaret A.Ş., Netaş Telekomünikasyon A.Ş., Nurol Holding A.Ş., Nurol İnşaat Ve Ticaret A.Ş., Opet Petrolcülük A.Ş., Özak Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş., Pegasus Hava Taşımacılığı A.Ş., Polisan Holding A.Ş., QNB Finansbank A.Ş., Sarten Ambalaj Sanayi Ve Ticaret A.Ş., Sinpaş Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş., Şekerbank T.A.Ş., Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş., Türk Ekonomi Bankası A.Ş., Türk Telekomünikasyon A.Ş., Türkiye Garanti Bankası A.Ş., Türkiye Halk Bankası A.Ş., Türkiye İhracat Kredi Bankası A.Ş., Türkiye İş Bankası A.Ş., Türkiye Şişe Ve Cam Fabrikaları A.Ş., Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O., Yapı Ve Kredi Bankası A.Ş., Ziraat Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş.